မိတ္ေဆြအတုအေယာင္တုိ႕နွင့္ သူတုိ႕၏ အမူအက်င့္မ်ား -
ဗုဒၶ
ဗုဒၶသည္ သဂၤါလသူေ႒းသားကုိ မိတ္ေဆြစစ္မဟုတ္သည့္ မိတ္ေဆြတုေယာင္
၄ -မ်ဳိးကုိ ေဟာေတာ္မူ၏။
၁ - တစ္ဖက္သတ္ရယူမွဳခ်ည္းသာၿပဳတတ္သည့္ မိတ္ေဆြတု ( အညဒတၱဳဟရမိတ္ေဆြတု)၊
- တစ္ဖက္သတ္ရယူမွဳခ်ည္းသာ ၿပဳတတ္၏။
- နည္းနည္းေပးၿပီး မ်ားမ်ားလုိခ်င္ေသာ စိတ္ရွိ၏။
- ေဘးအႏၲရာယ္ၿဖစ္မွ သူတစ္ပါးကိစၥကုိ ၿပဳလုပ္ေပးတတ္၏။
- မိမိကုိယ္က်ဳိးအတြက္သာ သူတစ္ပါးကုိခ်ဥ္းကပ္တတ္၏။
၂ - ႏွဳတ္ၿဖင့္သာလွ်င္ ယူပါ၊ ေတာင္းပါဟု ေလာက၀တ္ေခ်ာ္တတ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕
တြင္ ပ်က္ကြပ္လစ္ဟာတတ္သည့္ မိတ္ေဆြတု ( ၀စီပရမမိတ္ေဆြတု ) ၊
- အကူညီေတာင္းသည့္အခါ ၿပီးခဲ့ေသာအေႀကာင္းအရာကိစၥကုိ ေၿပာၿပီး
( လက္ေတြ႕မဆန္သည့္အမွဳကုိၿပဳကာ) ၿငင္းတတ္၏။
- အကူညီေတာင္းသည့္အခါ မၿပီးေသးေသာအေႀကာင္းအရာကိစၥကုိ ေၿပာၿပီး
( လက္ေတြ႕မဆန္သည့္ အမွဳကုိၿပဳကာ) ၿငင္းပယ္တတ္၏။
- အက်ဳိးမရွိေသာ ႏွဳတ္ခ်ည္းသက္သက္ၿဖင့္ ေထာက္ပံ့ကုူညီမွဳကုိ ၿပဳတတ္၏။
- အကူညီေတာင္းသည့္အခါ သူ၏ မၿပီးဆီးႏုိင္ေသာ၊ ခ်ဳိ႕ယြင္းအားနည္းခ်က္တုိ႕ကုိ
ေၿပာၿပီး ၿငင္းဆန္တတ္၏။
၃ - မွန္, မမွန္ ၊ အက်ဳိးရွိ, မရွိ သင့္ ,မတင့္ ၊ ၿပဳအပ္, မၿပဳအပ္ကုိ မေၿပာႀကားပဲ
အႀကဳိက္ကုိလုိက္၍ ေၿပာဆုိတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု ( အႏုပိယဘာဏီမိတ္ေဆြတု) ၊
- မေကာင္းမွဳတုိ႕ကုိၿပဳရန္လည္း တုိက္တြန္းအားေပးတတ္၏။
- ေကာင္းမွဳတုိ႕ကုိၿပဳရန္လည္း တုိက္တြန္းအားေပးတတ္၏။
- ေရွ႕ေရာက္လွ်င္ ခ်ီးမြမ္းစကားကုိ ေၿပာဆုိတတ္၏။
- ေနာက္ကြယ္ေရာက္လွ်င္ ကဲ့ရဲ႕ရွဳံ႕ခ်ေသာ စကားကုိ ေၿပာဆုိတတ္၏။
၄ - ပ်က္စီးေႀကာင္းကုိသာ တုိက္တြန္းအားေပးတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု (အပါယသဟာယမိတ္ေဆြတု)။
- အရက္ေသစာမူးယစ္ေဆး၀ါးတုိ႕ ေသာက္စားသုံးစြဲၿခင္း၌ အတူတကြၿပဳတတ္၏။
- အက်ဳိးမရွိ၊ အခ်ိန္အခါမဟုတ္ေသာ ခရီးသြားလည္ပတ္ၿခင္း၌ အတူတကြၿပဳတတ္၏။
- ပြဲလမ္းသဘင္ ႀကည့္ရွဳနားေထာင္ၿခင္း၌ အတူတကြၿပဳတတ္၏။
- ေလာင္းကစာမွဳၿပဳၿခင္း၌ အတူတကြၿပဳတတ္၏။
ဤအခ်က္တုိ႕မွာ မိတ္ေဆြတု၊ မိတ္ေဆြေယာင္တုိ႕ႏွင့္ ထုိသူတုိ႕၏ အမူအက်င့္မ်ားပင္တည္း။
" အႀကင္မိတ္ေဆြသည္ -
စင္စစ္ မိမိတစ္ဖက္သတ္ရယူမွဳခ်ည္းသာၿပဳတတ္၏။
ႏွဳတ္ၿဖင့္သာ(ေလာကြတ္ေခ်ာ္)လွ်င္ ေပးတတ္၏။
သင့္မတင့္၊ ၿပဳအပ္, မၿပဳအပ္ကုိ မေၿပာပဲ အႀကဳိက္ကုိသာလုိက္၍ ေၿပာဆုိတတ္၏။
ပ်က္စီးရာ၊ ပ်က္စီးေႀကာင္းတုိ႕တြင္သာ အေပါင္းအေဖာ္ၿဖစ္၏။
မိတ္ေဆြစစ္ မဟုတ္ေသာ ဤေလးေယာက္တုိ႕ကုိ ပညာရွိသည္ ဤသုိ႕(အထက္ပါ)
ဆုိခဲ့သည့္အတုိင္းသိ၍ ေဘးရန္ရွိေသာ ခရီးကုိ ေ၀းစြာေရွာင္ႀကဥ္သကဲ့သုိ႕ ေ၀းစြာ
ေရွာင္ႀကဥ္ရမည္။ "
- ဗုဒၶ
( သိဂၤါလသုတ္ )
No comments:
Post a Comment